تصاویر
تشکیل و تکامل منظومه شمسی
سامانه های ستاره ای پیرامون ستارهها شکل میگیرند و منظومهٔ شمسی هم پیرامون خورشید شکل گرفتهاست.تاکنون دانشمندان، ستارهشناسان، فلاسفه و بسیاری دیگر بهدنبال پاسخ چگونگی شکلگیری جهان گشتهاند. هیچ الگوی معتبری که بتواند چگونگی شکلگیری جهان را توضیحدهد، وجود ندارد؛ اما دانشمندان بر سر الگویی محبوب با نام نظریه سحابی به توافق رسیدهاند.
حدود ۴٫۶ میلیارد سال پیش، هنگامی که یک ابر گازی و گرد و غباری در فضا آشفتهبود، منظومهٔ شمسی در اثر انفجار یک ابرنواختر شکلگرفت. انفجار این ابرنواختر امواجی در فضا ساخت که ابر گازی و گرد و غباری را تحت فشار قرار داد. فشردن ابر موجب فروریزش آن شد، بهطوریکه گرانش گاز و گرد و غبار را به هم چسباند و یک سحابی خورشیدی شکلگرفت. ابر شروع به چرخیدن کرد و سرانجام فرو ریخت. سپس مرکز ابر داغتر و چگالتر از بقیهٔ آن شد و دیسک گازی و گرد و غباری شکل گرفت که مرکز آن داغ و لبههای آن سرد بود. دیسک نازکتر و نازکتر شد و ذرات با هم تودههایی ساختند. با چسبیدن تودههای کوچک به هم، برخی تودههای بزرگ ساختهشدند و سیارهها و قمرها پدید آمدند. مواد یخی مناطق بیرونی دیسک با مواد سنگی سیارات غولپیکری مانند مشتری را پدیدآوردند. سرانجام مرکز ابر به اندازهای گرم شد که تبدیل به ستارهای به نام خورشید شد.
اگرچه نظریهٔ سحابی بهطور گسترده پذیرفته شدهاست، اما هنوز مشکلاتی دارد که دانشمندان نتوانستهاند دلیل آن را توضیحدهند. یکی از این مشکلات انحراف محوری سیارات است. این مشکل بیان میکند که همهٔ سیارات روی دائرةالبروج واقع شدهاند، با این حال، دلیل اختلاف زیاد در انحراف محوری سیاره های درونی و بیرونی مشخص نیست. با پیشرفت فناوری و بررسی و مطالعهٔ سیارات فراخورشیدی، دانشمندان در درستی نظریهٔ سحابی شک کردهاند. ستارهشناسان برخی از این مشکلها را حل کردهاند، اما نتوانستهاند به همهٔ پرسشها پاسخ بدهند.